2M.D. Professor, Ondokuzmayıs University, Faculty of Medicine, Department of Ophthalmology, Samsun/TURKEY Amaç: Prematüre bebeklerde prematüre retinopatisi (PR) insidansını ve gelişiminde rol oynayan risk faktörlerinin belirlenmesi.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Ocak 2007- Ağustos 2014 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları PR Polikliniğinde ve Çocuk Hastalıkları Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde prematüre retinopati tarama ve takibi yapılan 223 bebek dahil edildi. Prematüre bebeklerin ilk muayeneleri doğum sonrası 4. haftada veya postkonsepsiyonel 31-33. haftalarda PR Polikliniğinde ve/veya Neonataloji Y.B.Ü'nde hasta başında yapıldı. Muayene verileri kliniğimiz arşivinden, hastaların doğum ağırlığı, doğum kilosu ve ek sistemik hastalıkları hasta dosyalarından elde edildi.
Bulgular: Çalışmada 129'u erkek (%57.8), 94'ü (42.2) kız olmak üzere toplam 223 prematüre bebeğin 446 gözü incelendi. 223 bebeğin 138'inde (%61.9) herhangi bir evrede PR bulunurken, 85 (%38.1) bebekte PR tespit edilmedi. Çalışmamızda değerlendirmeye alınan risk faktörlerinden, doğum ağırlığı, doğum haftası, çoğul gebelik, respiratuvar distress sendromu (RDS), kan transfüzyonu, sepsis, intraventriküler hemoraji (İVH), sürfaktan tedavisi, bronkopulmuner displazi (BPD), patent duktus arteriosus (PDA), PR görülme sıklığını etkileyen risk faktörleri olarak tespit edilirken, cinsiyet, anne yaşı ve gebelik sayısı, annede preeklampsi öyküsü ve nekrotizan enterokolitin (NEK) PR görülme sıklığını etkilemediği görüldü. Yapılan çok değişkenli regresyon analizinde doğum haftası, doğum ağırlığı ve intraventriküler hemorajinin PR gelişiminde bağımsız risk faktörleri olarak rol oynadığı saptandı.
Sonuç: PR'nin multifaktöryel bir hastalık olduğu bilinmektedir. Çalışmamızda düşük doğum ağırlığı, düşük gestasyon yaşı ve intraventriküler hemorajinin premature retinopatisi gelişminde etkili risk faktörleri olduğu saptanmıştır. Etkin tarama, risk faktörlerinin belirlenmesi, düzenli takip ve uygun tedavi prematüre retinopatisinde kalıcı hasarların önlenmesinde gereklidir.
Keywords : Prematüre retinopatisi, insidans, risk faktörleri